Cmentarze Parafialne

Administrator Cmentarzy:

Dziękujemy  Panom Józefowi i Pawłowi Włodarczykom za administrowanie cmentarzami. Bóg zapłać.

Od 1 stycznia 2024 roku obowiązki te będzie pełnił Pan Janusz Świerczek z Kłodnego.

Telefon nowego Administratora:  501 435 160.

Darowizna na Cmentarz.

W związku z wysokimi kosztami wywozu śmieci i utrzymaniem porządku na cmentarzach, Rada Duszpasterska  ustaliła, że będą pobierane datki w wysokości 50 zł. rocznie od każdego grobu. Wpłaty można dokonać osobiście u Pana Administratora Cmentarza lub na konto bankowe.

Dokonując wpłaty tytułem darowizny prosimy skorzystać z poniższego formularza:

-Numer rachunku: 37 8804 0000 0080 0800 0677 0009

-Odbiorca: Parafia Rzymskokatolicka w Chomranicach

-Tytuł: Darowizna na Cmentarz, imię i nazwisko osoby zmarłej, data śmierci, cmentarz stary lub nowy.

Wpłaty można dokonać jednorazowo maksymalnie na 5 lat, czyli do 2028 roku.


Informacje dotyczące Pogrzebu:

1. Pogrzeb jest czynnością liturgiczną, która nawiązuje do religijności zmarłego i jest wyrazem wiary jego rodziny. Poprzez pogrzeb Kościół wyprasza duchową pomoc zmarłym, okazuje szacunek ich ciału i równocześnie żywym niesie pociechę nadziei.

2. Formalności związane z pogrzebem rodzina załatwia w kancelarii parafialnej, przedstawiając następujące dokumenty:

  • Akt zgonu z USC
  • Informację o przyjęciu sakramentów świętych

Pozostałe informacje są przekazywane w kancelarii

3. Modlitwa, a zwłaszcza pełne uczestnictwo we Mszy świętej pogrzebowej – przyjęcie Komunii świętej – jest najcenniejszym darem dla zmarłego.

4. Także po pogrzebie należy zmarłym zapewnić stałą pomoc modlitewną polecając ich Miłosierdziu Bożemu:

  • Msze święte zamawiane przez uczestników pogrzebu
  • Msza święta w rocznicę śmierci
  • Msza święta w innych terminach (np. w dzień imienin)
  • “Wypominki” w miesiącu listopadzie lub roczne

5. Kodeks Prawa Kanonicznego, kan 1184  §1 stanowi: “Jeśli przed śmiercią nie dali żadnych oznak pokuty, pogrzebu kościelnego powinni być pozbawieni:

  • notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy,
  • osoby, które wybrały spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze chrześcijańskiej,
  • inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia wiernych.”

INSTRUKCJA O CMENTARZU PARAFIALNYM W DIECEZJI TARNOWSKIEJ
Tarnów 2019
PREAMBUŁA
1. Kościół od początku otaczał wyjątkową czcią ciała zmarłych. Dlatego grzebania
ciał dokonywano zawsze w specjalnie do tego przygotowanych miejscach, zwanych
cmentarzami. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa coemeterium i oznacza
miejsce snu, spoczynku, ciszy i modlitwy. Przekonanie o konieczności grzebania
zmarłych i otaczaniu szacunkiem ludzkich zwłok nie jest specyficzne jedynie dla
chrześcijaństwa, lecz znajduje swe odbicie także w innych religiach i kulturach.
Świadczą o tym między innymi natchnione teksty Starego Testamentu (np. Księga
Tobiasza), starogrecki dramat „Antygona” Sofoklesa, czy wykopaliska
archeologiczne, odsłaniające starożytne cmentarzyska.
2. Wielka prawda o godności osoby i szacunku do ludzkiego ciała, ukazana została
przede wszystkim w życiu samego Syna Bożego. W Kościele zawsze była ona
przyjmowana i przeżywana przejawiając się w uszanowaniu i trosce o ludzkie ciało
zarówno za życia, jak i po śmierci.
3. Katechizm Kościoła Katolickiego jednoznacznie stwierdza, że ludzkie ciało winno
być traktowane po śmierci „z szacunkiem i miłością” (por. KKK 2300).
Nieprzypadkowo w Katechizmie kwestia szacunku wobec zmarłych poprzedzona
została wskazaniem dotyczącym prawidłowego postępowania wobec
umierających. Kościół zaleca, by wierni otoczyli ich troską i pomagali im modlitwą i
sakramentami w dobrym przygotowaniu do ostatecznego spotkania się z Bogiem
oraz by umożliwili im spokojne i godne odejście (por. KKK 2299). Oznacza to, że
szacunek dla zmarłych jest następstwem poszanowania, jakim winniśmy otaczać
każdego człowieka, ponieważ każdy został stworzony na obraz i podobieństwo
Boga. Zewnętrznym przejawem tego szacunku jest między innymi liturgiczny
obrzęd okadzenia zwłok podczas pogrzebu. Gestowi temu towarzyszą słowa:
„Twoje ciało było świątynią Ducha Świętego. Niech Bóg przyjmie cię do swojej
chwały”. Oznacza to, że chrześcijaninowi nigdy nie wolno zgodzić się na brak
poszanowania dla ludzkich zwłok, które zgodnie z nauką katolicką powinny być
pochowane w ziemi jako „zasiew ciała, które zmartwychwstanie w chwale” (KKK
1683). Chociaż Kościół zezwala na pochówek zwłok poddanych kremacji, o ile nie
jest ona przejawem braku wiary w zmartwychwstanie (por. KKK 2301, KPK kan.
1176 § 3), to jednak nadal zaleca i popiera biblijny zwyczaj grzebania ciał
zmarłych.
4. W chrześcijańskim uczynku grzebania umarłych zawiera się także nadzieja na
spotkanie ze zmarłymi w przyszłym świecie, w gronie zbawionych. Sam Jezus
obiecał: „Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto wierzy we Mnie, nawet
jeśliby umarł, będzie żył. Każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nie umrze na wieki” (J
11,25-26). W zmartwychwstaniu Chrystusa, umieranie ludzi oraz pogrzeb nie
oznaczają kresu życia.
5. Cmentarze z grobami zmarłych i stojące na nich krzyże przypominają żyjącym o
godności ciała ludzkiego, o przemijaniu ziemskiego życia, o wierze w życie wieczne
i zmartwychwstaniu z Chrystusem. Są także miejscem publicznej i prywatnej
modlitwy Kościoła za zmarłych. Groby na cmentarzu są nie tylko pamięcią o
zmarłych, ale wyrażają związek z poprzednimi pokoleniami tak w wymiarze
rodzinnym, jak i narodowym. W taki sposób należy patrzeć na groby nie tylko
swoich bliskich, ale także tych, którzy walczyli i oddali życie za Ojczyznę lub w inny
sposób przyczynili się do rozwoju kultury duchowej i materialnej.
6. Troska o zmarłych nie powinna kończyć się na pogrzebie. Zadbane groby to
świadectwo wiary w życie wieczne. Nawiedzanie cmentarza to pomoc zmarłym,
ale to także uczynek miłosierdzia względem samego siebie, aby wyprosić sobie
łaski do dobrego życia, szczęśliwej śmierci i wieczności. Dlatego obowiązkiem, nie
tylko władzy kościelnej czy państwowej, lecz także wszystkich wiernych jest stała
troska o wygląd i właściwe, czyli zgodne z przepisami prawa, zarządzanie
cmentarzem.
Tytuł I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
§ 1
Postanowienia niniejszej Instrukcji odnoszą się do cmentarzy należących do
kościelnych osób prawnych, jakimi są parafie.
§ 2
1. Realizując prawo Kościoła do posiadania własnych obiektów grzebalnych lub
kwater znajdujących się na cmentarzach komunalnych i przeznaczonych do
chowania wiernych zmarłych, cmentarze należy zakładać jako obiekty będące
własnością parafii, po uprzednim uzyskaniu zezwolenia Biskupa Diecezjalnego
(dalej: „Biskupa”) oraz odpowiednich organów administracji publicznej, w tym
inspektora sanitarnego.
2. Biskup może powołać na terenie diecezji swojego delegata zwanego
Inspektorem do spraw cmentarzy, który jako osoba kompetentna będzie świadczyć
pomoc zarządcom cmentarza parafialnego, zwłaszcza przy dokonywaniu czynności
o charakterze prawno-administracyjnym (np. założenie i poszerzenie cmentarza,
opracowanie planu zagospodarowania cmentarza, pomoc przy rozstrzyganiu
spraw spornych, procedury związane z ekshumacją, itp.). Inspektor ma obowiązek i
prawo wizytowania cmentarzy.
§ 3
1. Przez błogosławieństwo udzielone według przepisów ksiąg liturgicznych
cmentarz w rozumieniu prawa kanonicznego staje się miejscem świętym.
2. Błogosławienie cmentarza należy do Biskupa, który może do wykonania tej
czynności delegować innego kapłana.
3. Należy sporządzić dokument stwierdzający dokonanie pobłogosławienia
cmentarza; jeden egzemplarz należy przechowywać w Kurii Diecezjalnej, a drugi w
archiwum parafii.
4. Jeżeli pobłogosławienie całego cmentarza jest niemożliwe, należy każdorazowo
błogosławić poszczególne groby.
5. Na cmentarzu parafialnym z zasady nie organizuje się świeckich ceremonii
pogrzebowych, chyba że:
a) cmentarz parafialny jest jedynym w danej miejscowości,
b) nie jest on jedynym cmentarzem w danej miejscowości, ale rodzina zmarłego
pragnie pochować go w istniejącym już grobie rodzinnym.
§ 4
1. Na każdym cmentarzu, w odpowiednim i widocznym miejscu winien znajdować
się na stałe osadzony krzyż.
2. Jeżeli to możliwe, na cmentarzu lub w jego otoczeniu urządza się kaplicę
pogrzebową.
3. Zachęca się, aby w ogólnym rozplanowaniu cmentarza wyznaczyć oddzielne
miejsca na groby zmarłych:
a) osób duchownych,
b) osób zasłużonych,
c) dorosłych,
d) dzieci,
e) osób, których zwłoki zostały poddane kremacji z motywów nie stojących w
sprzeczności z wiarą chrześcijańską; z zachowaniem możliwości złożenia prochów
w kościele lub innym miejscu, przeznaczonym na ten cel przez władze kościelne.
4. W sposób szczególny Proboszcz winien wraz z parafianami zatroszczyć się o
groby kapłańskie oraz osób zasłużonych dla parafii i lokalnej społeczności. 5.
Zgodnie z przepisami prawa zakazuje się rozrzucania prochów na terenie
cmentarza, tak na ziemi jak i w powietrzu.
§ 5
1. Na cmentarzu zabronione jest wykonywanie czynności, które sprzeciwiają się
świętości i powadze miejsca.
2. Cmentarz jako miejsce święte zostaje znieważony (sprofanowany) przez
dokonanie na nim czynności poważnie naruszających prawo, połączonych ze
zgorszeniem wiernych, co – zdaniem Biskupa – jest tak poważne i przeciwne
świętości miejsca, iż nie godzi się na nim sprawować kultu, dopóki zniewaga nie
zostanie naprawiona przez obrzęd pokutny, zgodnie z przepisami ksiąg
liturgicznych.
3. Cmentarz traci swoje błogosławieństwo, gdy zostanie w znacznej części
zniszczony lub przeznaczony na stałe do użytku świeckiego, co wynika z dekretu
Biskupa bądź ze stanu faktycznego.
4. Do cmentarzy i kaplic cmentarnych jako miejsc świętych stosuje się odpowiednie
normy kanoniczne i liturgiczne.
§ 6
Na cmentarzu władza kościelna wykonuje swobodnie swoje uprawnienia i zadania.
§ 7
Z zachowaniem prawa każdego wiernego do wyboru miejsca pochowania, o ile nie
jest to w poszczególnym przypadku zabronione, ciała wiernych zmarłych zazwyczaj
winny być grzebane na cmentarzu parafii, do której za życia przynależeli.
§ 8
Jeżeli na cmentarzu ma być pochowany zmarły nieznany miejscowemu
Proboszczowi, to przed zorganizowaniem katolickiej formy pogrzebu duszpasterz
winien upewnić się czy nie zachodzą ku temu poważne, uznane prawem
przeszkody.
§ 9
Zachęca się, aby Proboszcz miejsca wraz z wiernymi – o ile to możliwe – otoczyli
troską również te cmentarze, które nie należą do parafii (np. mogiły zmarłych na
skutek epidemii cholery, groby poległych w obronie ojczyzny, cmentarze
ekumeniczne, itp.). Przy tej okazji należy przypominać odpowiednim instytucjom o
obowiązku pielęgnacji tych miejsc i dokonywaniu stosownych działań
konserwatorskich.
Tytuł II
ZAŁOŻENIE CMENTARZA I ZARZĄD
§ 10
1. Administratorem cmentarza parafialnego (dalej: „Administratorem”) czyli
zarządcą cmentarza jest każdorazowy Proboszcz, który wykonuje swoje zadania
przy wsparciu Parafialnej Rady Ekonomicznej lub Komitetu Cmentarnego (dalej:
„Rady”).
2. Zgodnie z przepisami prawa, Parafialna Rada Ekonomiczna winna istnieć i
działać w każdej parafii, natomiast ewentualne utworzenie w parafii Komitetu
Cmentarnego należy do Proboszcza. Przewodniczącym Komitetu Cmentarnego
zawsze jest Proboszcz.
3. Postanowienia i rekomendacje Rady mają charakter doradczy, co oznacza że
wiążące decyzje podejmuje Administrator.
4. W relacjach z innymi podmiotami i organami władzy, działa i występuje
Administrator, który jednak do niektórych czynności lub spraw może ustanowić
swojego pełnomocnika.
5. Do czynności zwykłego zarządu Administrator może upoważniać inne osoby.
§ 11
1. Do założenia cmentarza parafialnego wymaga się:
a) zasięgnięcia opinii parafian (np. konsultacja z Radą Ekonomiczną) co do
potrzeby cmentarza, jego lokalizacji i zdolności utrzymania,
b) zgody Biskupa,
c) uzyskania – zgodnie z obowiązującym prawem – zgody odpowiednich organów
administracji publicznej, z uwzględnieniem przyjętego już planu zagospodarowania
przestrzennego i wymogów sanitarnych.
2. Opinia uzyskana w oparciu o konsultację, o której mowa w ust. 1a ma charakter
doradczy.
3. Zawsze wymaga się uprzedniej zgody Biskupa na rozszerzenie cmentarza, jego
przeniesienie lub zamknięcie.
4. Rozszerzenie cmentarza może nastąpić na terenach określonych w miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego.
§ 12
1. W zwyczajnych okolicznościach każda parafia winna mieć własny cmentarz,
chyba że na jej terenie znajduje się cmentarz komunalny albo istnieją inne
poważane racje uzasadniające rezygnację z utworzenia własnego cmentarza (np.
bardzo mała liczba wiernych).
2. W przypadku, gdy – ze względu na brak terenu cmentarnego – utworzono groby
poza wydzielonym terenem cmentarza, należy bez zbędnej zwłoki podjąć czynności
zdążające do prawnego uregulowania tej sytuacji.
§ 13
1. Jeżeli parafia nieposiadająca własnego cmentarza korzysta z cmentarza innej
parafii (np. po dokonaniu podziału dotychczasowej parafii i utworzeniu nowej) to
Administrator winien z właściwym Proboszczem podpisać odpowiednie
porozumienie określające warunki korzystania i partycypowania w kosztach
utrzymania cmentarza. Przed podpisaniem takiego porozumienia z
Administratorem Proboszcz zobowiązany jest do zasięgnięcia opinii Rady.
2. Parafia korzystająca z cudzego cmentarza, zachowując odpowiednie proporcje,
partycypuje w kosztach jego poszerzenia. Finansowy wkład parafii korzystającej
winien zostać poświadczony na piśmie i przechowywany w archiwach obu parafii.
§ 14
1. Wybierając lokalizację cmentarza należy wpierw wykluczyć możliwość
wywierania szkodliwego wpływu na otoczenie i zdrowie mieszkańców. Stąd
zazwyczaj na cmentarze należy przeznaczać tereny na krańcach miejscowości, w
odpowiedniej odległości od budynków mieszkalnych, zakładów produkujących
żywość, punktów żywienia zbiorowego, studzien i innych źródeł ujęć wody.
2. Teren cmentarza, o ile to możliwe, winien znajdować się na niewielkim
wzniesieniu tak, by przez ułatwiony odpływ wody uniemożliwić jego zalanie.
3. Teren cmentarza winien być odpowiednio ogrodzony (minimalna wysokość
ogrodzenia wynosi 1,5 m.)
4. Szczegółowe zasady i wymagania określają przepisy prawa państwowego
(ustawy i rozporządzenia).
§ 15
1. Cmentarz należy urządzić według sporządzanego przez Administratora planu
zagospodarowania. Plan ten winien określać przede wszystkim: a) wielkość terenu
cmentarza,
b) drogi dojazdowe i miejsca postojowe,
c) miejsce na krzyż główny i kaplicę cmentarną,
d) zakres i rodzaj pól grzebalnych,
e) drogi wewnętrzne (alejki),
f) sposób wydzielenia kwater i rzędów oraz ustawienia grobów i pomników,
g) sposób zadrzewienia terenu,
h) punkt czerpania wody,
i) pomieszczenia gospodarcze,
j) miejsce na tablicę informacyjną,
k) miejsce na składowanie odpadów.
2. Plan podlega zatwierdzeniu przez Kurię Diecezjalną oraz – jeśli wymagają tego
przepisy – przez państwowe organy nadzoru budowlanego.
3. Administrator winien zatroszczyć się o zabezpieczenie terenu na wypadek
konieczności rozszerzenia cmentarza.
4. Administrator zobowiązany jest do prowadzenia księgi ewidencji grobów, księgi
osób pochowanych na cmentarzu oraz alfabetycznego spisu osób pochowanych (w
układzie rocznikowym). W tym zakresie należy odnieść się do norm prawa
państwowego.
5. Zachęca się Administratora do sporządzenia fotograficznej dokumentacji
cmentarza (w tym poszczególnych grobów), jak również do przeprowadzenia
inwentaryzacji.
§ 16
Administrator winien zadbać o utrwalenie imion zmarłych, których groby zostały
całkowicie zlikwidowane albo teren udostępniony nowemu dysponentowi grobu.
Przykładową formą upamiętnienia może być: umieszczenie małej tabliczki na
bocznej ścianie nowego grobu (powinna być wykonywana na koszt nowego
dysponenta grobu), wykonanie tablicy zbiorczej umieszczonej np. przy kaplicy
cmentarnej, umieszczenie odpowiednich informacji na stronie internetowej parafii
– w zakładce dotyczącej cmentarza).
§ 17
1. O zamknięciu cmentarza parafialnego decyduje Biskup, po zasięgnięciu opinii
właściwego inspektora sanitarnego.
2. Zgodnie z przepisami prawa państwowego, po zamknięciu cmentarza zwłoki
osób zmarłych mogą być przyjmowane do pochowania przez 20 lat od dnia
wydania decyzji o zamknięciu, jednak tylko w istniejących już grobach
murowanych.
3. Teren zamkniętego cmentarza może być przeznaczony do ponownego użytku po
upływie 40 lat, od dnia pochowania ostatniego ciała.
4. W przypadku zgody Biskupa na zmianę przeznaczenia terenu dotychczasowego
cmentarza parafialnego, zachowane szczątki winny być przeniesione – na koszt
nabywcy terenu lub użytkownika – na inny cmentarz.
5. Jeżeli na terenie cmentarza znajdowały się obiekty zabytkowe, to przed
wydaniem decyzji o zmianie przeznaczenia terenu, należy obiekty te przenieść w
miejsce i w sposób uzgodniony z Diecezjalnym Konserwatorem Zabytków, Komisją
Sztuki Kościelnej oraz właściwym dla miejsca Wojewódzkim Konserwatorem
Zabytków.
6. Przeniesienie obiektów nie objętych ochroną prawną, ale istotnych dla
dziedzictwa kulturowego diecezji i parafii należy dokonać w miejsce i sposób
uzgodniony z Komisją Sztuki Kościelnej.
7. Jeżeli obiektem zabytkowym jest kaplica cmentarna, to przed przekazaniem
terenu należy ją geodezyjnie wydzielić, zapewniając przy tym drogę dojazdową.
§ 18
1. Przekazanie cmentarza parafialnego jednostkom samorządu terytorialnego
może odbyć się tylko z poważnych przyczyn i zawsze za zgodą Biskupa. Podobnego
zezwolenia wymaga się przy przekazaniu jednostkom samorządu terytorialnego
wydzielonej części cmentarza zaliczanej do kategorii cmentarza wojennego.
2. Zasady na jakich dokonuje się przekształcenie cmentarza parafialnego w
komunalny określa Biskup. On również dba o zabezpieczenie praw nabytych, jak
również związanych ze sprawowaniem na cmentarzu nabożeństw żałobnych i
katolickiego charakteru kaplicy cmentarnej.
Tytuł III
UDOSTĘPNIENIE MIEJSCA GRZEBALNEGO
§ 19
1. Zgodnie z normami prawa państwowego za zwłoki uważa się ciała osób
zmarłych oraz dzieci martwo urodzonych.
2. Szczątkami są: popioły, które zostały otrzymane w wyniku kremacji zwłok;
pozostałości zwłok odnalezione podczas kopania grobu lub innych okoliczności;
części ciała ludzkiego, które zostały odłączone od całości.
§ 20
1. Przyjęcie zwłok ludzkich do pochowania na cmentarzu możliwe jest wyłącznie po
przedstawieniu przez uprawnioną osobę odpowiednich dokumentów wydanych
przez uprawniony do tego podmiot (np. karty zgonu – część dla administracji
cmentarza, aktu zgonu). W niektórych przypadkach, to jest gdy zgon nastąpił w
wyniku przestępstwa lub przy podejrzeniu udziału osób trzecich, wymagane jest
również zezwolenie prokuratora. Dopiero po okazaniu wyżej wymienionych
dokumentów Administrator może przystąpić do czynności związanych z ustaleniem
miejsca grzebalnego.
2. Dokumenty uprawniające do dokonania pochówku (np. karty zgonów) winny być
przechowywane w archiwum Administratora przez okres 30 lat.
3. W przypadku, gdy zwłoki zostały skremowane wymaga się okazania dokumentu
pozwalającego określić tożsamość prochów.
4. Jeżeli na cmentarzu mają być pochowane zwłoki lub szczątki osoby zmarłej poza
granicami kraju, osoba odpowiedzialna za organizację pogrzebu winna
przedstawić Administratorowi niezbędne dokumenty wraz z ich tłumaczeniem.
Nadto osoba ta winna wcześniej uzyskać zgodę odpowiednich organów
państwowych na sprowadzenie zwłok lub szczątków z zagranicy. Szczegółową
procedurę określają przepisy prawa państwowego.
5. Bez przedstawienia dokumentów, o którym mowa w ust. 1-4 Administrator nie
może przyjąć zgłoszenia pogrzebu i pochówku.
§ 21
Miejsce urządzenia grobu wskazuje Administrator lub osoba przez niego
wyznaczona, zgodnie z przyjętym planem zagospodarowania cmentarza.
§ 22
1. Prawo do pochowania zwłok ma najbliższa rodzina, do której należą (według
ustalonej kolejności):
a) pozostały(a) małżonek(a),
b) krewni zstępni (dzieci, wnuki),
c) krewni wstępni (rodzice, dziadkowie),
d) krewni boczni do 4 stopnia pokrewieństwa (rodzeństwo, kuzyni, wujowie, ciotki),
e) powinowaci w linii prostej do 1 stopnia (zięć, synowa, teściowie).
2. Kolejność wskazana w ust. 1 nie ma znaczenia, gdy zmarły za życia wskazał
osobę, która po jego śmierci winna zająć się czynnościami związanymi z
urządzeniem pogrzebu i grobu.
3. Prawo do pochowania osób wojskowych, zasłużonych wobec państwa lub
społeczeństwa przysługuje odpowiednio organom, instytucjom i organizacjom
społecznym.
4. Prawo do pochowania zwłok mają również osoby, które się do tego dobrowolnie
zobowiązały.
5. Zwłoki, które zostały niepochowane przez uprawnione do tego osoby lub
podmioty, są chowane przez gminę właściwą ze względu na miejsce zgonu.
§ 23
Wyróżnia się następujące rodzaje grobów:
a) grób ziemny (dół w ziemi, w którym składa się trumnę lub urnę),
b) grób murowany (dół w ziemi, którego boki są murowane),
c) grób rodzinny (grób, w którym składa się dwie lub więcej trumien lub urn),
d) katakumba (specjalnie wydzielone pomieszczenie, w którego niszach
wydrążonych w pionowej ścianie składa się zwłoki),
e) kolumbaria (specjalna budowla, w której niszach składa się urny).
§ 24
1. Minimalne wymiary poszczególnych rodzajów grobów oraz sposób ich
wykonania i zabezpieczenia określają przepisy prawa państwowego.
2. Odległość między grobami, dla zabezpieczenia przejścia, nie może być mniejsza
niż 0,5 m.
3. Przejścia między grobami mogą być zagospodarowane wyłącznie za zgodą
Administratora oraz na warunkach przez niego określonych. Należy czuwać, by
wokół pomnika lub grobowca nie budowano (zazwyczaj wyłożonych kostką)
przesadnie dużych chodników i placyków. Chodniki będące tworem samowoli
budowlanej są usuwane na koszt dysponenta grobu.
4. Niniejsze zasady winny być podawane do wiadomości dysponentowi grobu w
chwili wykupu miejsca grzebalnego, jak również wykonawcy opaski grobu
ziemnego, pomnika lub grobowca.
5. Wykonawca prac budowlanych i renowacyjnych nie może rozpocząć działań na
cmentarzu jeśli wpierw nie zapozna się z zapisami niniejszej Instrukcji i Regulaminu
cmentarza parafialnego. Ponadto zleceniodawca winien okazać wykonawcy
dowód nabycia prawa do grobu albo miejsca grzebalnego wskazanego przez
Administratora lub pracownika cmentarza.
§ 25
1. Osoba nabywająca prawo do grobu lub też odpowiedzialna za pochowanie
zwłok zawiera umowę z Administratorem przez fakt wpłaty pokładanego.
Dokonując tej czynności strony winny określić rodzaj grobu i jego położenie oraz
wskazać dysponenta grobu.
2. Administrator – jeśli uważa to za właściwe – może również wydać inny dokument
poświadczający zawarcie umowy.
§ 26
1. Składanie zwłok w kościołach lub kaplicach jest dozwolone na okres, który
poprzedza pogrzeb.
2. Zwłoki nie mogą być grzebane przed upływem 24 godzin od chwili zgonu, chyba
że śmierć nastąpiła w wyniku niebezpiecznej choroby zakaźnej i wydano
odpowiedni dokument o potrzebie bezzwłocznego pochówku.
3. Nigdy nie zezwala się na grzebanie niezidentyfikowanych zwłok (całych jak i
poszczególnych części), chyba że uzyskano zgodę odpowiednich organów
państwowych (np. prokuratury lub sądu).
§ 27
W trumnie, która przeznaczona jest dla osoby dorosłej wolno pochować zwłoki
tylko jednej osoby, chyba że idzie o zwłoki matki z dzieckiem nowo narodzonym
albo zwłoki dwójki dzieci. W tych przypadkach pochówek może być (zgodnie z
życzeniem rodziny) dokonany z użyciem tylko jednej trumny.
§ 28
1. Właścicielem terenu cmentarza jest parafia reprezentowana przez Proboszcza.
2. Grób, jak również grobowiec nie stanowi przedmiotu odrębnej od gruntu
własności. Nie może być także przedmiotem użytkowania wieczystego ani żadnego
z ograniczonych praw rzeczowych. Może być jedynie przedmiotem określonych
uprawnień, których źródłem jest umowa na mocy której Administrator oddaje
zainteresowanej osobie miejsce na grób, a druga strona zobowiązuje się do
postępowania zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym do ponoszenia opłat
za grób i ewentualne urządzenie grobu (np. wykonanie nagrobka).
3. Prawo do grobu nie podlega dziedziczeniu według zasad określonych w kodeksie
cywilnym oraz nie może być uznane za element majątkowy, stanowiący dorobek
małżonków.
§ 29
1. W przypadku, gdy osoba, która nabyła prawo do grobu wielomiejscowego
(zazwyczaj rodzinnego) zmarła, w tym samym grobie mogą być jeszcze pochowane
osoby wskazane przez nią.
2. W przypadku, gdy osoba mająca prawo do grobu wielomiejscowego zmarła bez
wskazania osób o których mowa w ust. 1, w grobie tym mogą być także pochowani
inni zmarli pod warunkiem, że zgodę na to wyraża najbliższa rodzina (osoby
uprawione) zmarłego dysponenta grobu.
§ 30
1. Zmiana dysponenta grobu może nastąpić na skutek przepisania pokwitowania
(umowy) na nową osobę. Taki zabieg może dokonać się w następujących
okolicznościach:
a) po upływie 20 lat, w czasie dokonywania powtórnej opłaty, na wniosek
dysponenta grobu,
b) przed upływem 20 lat, za zgodą dysponenta grobu, w czasie załatwiania
formalności związanych z pogrzebem przy dochowaniu przy grobie pogłębionym,
c) na podstawie orzeczenia sądu o zmianie dysponenta grobu,
d) w przypadkach, o których mowa w ust. 1a i 1b nowy dysponent grobu winien
udokumentować stopień pokrewieństwa względem osoby zmarłej.
2. Jeśli osoba dysponująca grobem nie żyje, prawo do wniesienia powtórnej opłaty
za grób przechodzi na osobę, która dokonała jej pochowania, chyba że inna osoba
przedstawi odpowiednie orzeczenie sądu o prawie do dysponowania grobem. W
przypadku, gdy osoba dokonująca pochówku dysponenta grobu również umiera,
następuje okres karencji wynoszący 2 lata, tak, by krewni mogli wyrazić swoje
zainteresowanie co do dalszej troski o grób. Powodem takiego unormowania jest
szacunek dla zmarłych i ich rodzin.
3. Po upływie 20 lat od pochówku i karencji, o której mowa w ust. 2, gdy nikt nie
wyrazi chęci troski o grób, miejsce przechodzi do dyspozycji zarządcy cmentarza,
celem dokonania następnych pochówków. W takiej sytuacji dotychczas
uprawnionym osobom nie przysługuje roszczenie o przywrócenie prawa do grobu,
nawet gdyby nadal troszczyły się o jego stan.
§ 31
1. Pierwszeństwo do powtórnej opłaty za grób ma osoba, na którą jest wystawione
imienne pokwitowanie.
2. W przypadku dokonania zastrzeżenia przez osoby bliskie zmarłemu, spór należy
załatwić polubownie bądź odesłać zainteresowanych na drogę sądową.
3. Za wyraźną zgodą osoby posiadającej pierwszeństwo uiszczenia powtórnej
opłaty, można wystawić pokwitowanie na inną osobę, będącą w stosunku
pokrewieństwa do osoby zmarłej.
4. Dysponent grobu może zrzec się swego uprawnienia na rzecz członków rodziny
zmarłego. Zrzeczenie osiąga swój skutek prawny po wyrażeniu zgody przez
Administratora.
§ 32
W zwyczajnych okolicznościach nie dokonuje się ponownego pochowku w grobach,
które posiadają wartość pamiątek historycznych (ze względu na swą dawność lub
osoby, które są w nich pochowane, lub zdarzenia, z którymi mają związek) albo
niepodważalną wartość artystyczną.
§ 33
Urny z prochami składa się w kolumbariach. Można także złożyć urnę w już
istniejącym grobie, ziemnym lub murowanym, jednoosobowym lub
wieloosobowym.
§ 34
1. Dopuszcza się możliwość dokonania rezerwacji miejsca grzebalnego i miejsca
pod budowę grobu murowanego tylko na okres 10 lat. Rezerwacja rozpoczyna się z
chwilą jej opłacenia i po upływie terminu może być przedłużana.
2. Dokonujący rezerwacji ma pierwszeństwo w dokonaniu jej prolongacji jedynie w
przypadku, gdy dane miejsce nadal przeznaczone jest na grób. Gdy Administrator
podjął decyzję o innym przeznaczeniu terenu, ponownej rezerwacji nie można
dokonać.
3. Pierwszeństwo, o którym mowa w ust. 2 ustaje po 60 dniach od wygaśnięcia
rezerwacji.
4. Miejsca rezerwowe nie mogą być przedmiotem obrotu, chyba że w
poszczególnym przypadku zgodę na dokonanie takiej czynności wyda
Administrator.
5. Zakazuje się wykupywania miejsc grzebalnych celem późniejszego ich
odsprzedawania za wygórowaną cenę. Administrator może jednak polecić
wybudowanie piwnic rezerwowych, za których wykonanie, przy wykupie miejsca
grzebalnego, zapłaci dysponent grobu.
6. W przypadku, gdy pomimo dokonania rezerwacji zwłoki osoby zmarłej zostały
pochowane w innym miejscu grzebalnym, zarezerwowany plac przechodzi do
dyspozycji Administratora. W takim wypadku, jak również przy zrzeczeniu się praw
do grobu murowanego, Administrator nie wypłaca dysponentowi odszkodowania
oraz nie wraca wniesionej już opłaty.
§ 35
1. Ekshumacja zwłok lub szczątków ludzkich dokonywana na wniosek osób
uprawnionych (a związana np. z ich przeniesieniem do innego grobu lub dla celów
procesu beatyfikacyjnego) winna odbywać się w okresie od 16 października do 15
kwietnia. Na ekshumację należy uzyskać zgodę właściwego inspektora
sanitarnego.
2. Szczegółowe (techniczne) zasady dokonywania ekshumacji regulują przepisy i
zarządzenia wydane przez odpowiednie organy władzy państwowej.
3. Należy pamiętać, że prawo do zmiany miejsca spoczynku osoby zmarłej jest
prawem wspólnym wszystkich żyjących członków najbliższej rodziny, stąd – w
zwyczajnych okolicznościach – do ekshumacji wymagana jest zgoda wszystkich
uprawnionych.
4. Jeżeli między członkami rodziny powstaje spór dotyczący ekshumacji, osobą
uprawnioną do złożenia wniosku o ekshumację będzie osoba wskazana
prawomocnym rozstrzygnięciem sądu.
5. Ekshumacja może być dokonana także z innego tytułu (na zarządzenie
prokuratora lub sądu albo na podstawie decyzji właściwego inspektora
sanitarnego w przypadku zajęcia terenu cmentarza na inny cel).
§ 36
W przypadku, gdy cmentarz parafialny został wpisany na listę zabytków, w
zarządzie nad nim należy stosować się do odpowiednich przepisów prawnych oraz
wskazań Diecezjalnego Konserwatora Zabytków.
Tytuł IV
OPŁATY CMENTARNE I PONOWNE WYKORZYSTANIE MIEJSCA GRZEBALNNEGO
§ 37
1. Opłaty cmentarne ustalane są na podstawie przewidzianych kosztów
funkcjonowania i utrzymania cmentarza oraz konieczności wykonania niezbędnych
prac inwestycyjnych.
2. Opłaty cmentarne pobiera się od miejsca grzebalnego, a ich wysokość zależy od
rodzaju grobu (grób ziemny, grób murowany, grób rodzinny, katakumba,
kolumbaria). W przypadku, gdy grób jest wieloosobowy opłatę zwielokrotnia się
proporcjonalnie do liczby miejsc w grobie.
3. Jeżeli dysponent grobu ziemnego ma zamiar wznieść pomnik, nagrobek lub
dokonać obmurowania grobu winien uzyskać zezwolenie Administratora i wnieść z
tego tytułu opłatę, chyba że uczynił to przy opłacie miejsca pokładanego.
Administrator cmentarza może również zażądać projektu planowanych prac, albo
sam wskazać granicę tej działalności.
4. Opłaty za prawo do grobu pobierane są „z góry” na okres 20 lat. Po tym okresie
prawo do grobu może zostać prolongowane. W przypadku niedokonania
przedłużenia grób może zostać poddany likwidacji, zaś miejsce wykorzystane przez
Administratora do pochowania innej osoby. Ustala się, że okres karencji po upływie
20 lat wynosi 2 lata.
5. Chociaż Administrator nie ma obowiązku informowania o upływie terminu
prawa do grobu lub rezerwacji, to usilnie zachęca się, aby podjął wszelkie możliwe
kroki w celu skontaktowania się z dysponentem grobu lub miejsca. Jeżeli
niemożliwy jest kontakt bezpośredni winien pozostawić odpowiednią informację
przy grobie lub na tablicy informacyjnej.
6. Wysokość opłat za prawo do grobu i przedłużenie tego prawa, za czynności
kancelaryjne oraz inne prace wykonywane przez obsługę cmentarza ustalane są
przez Administratora w porozumieniu z Radą.
7. Dowodem potwierdzającym uiszczenie opłaty jest pokwitowanie.
8. Prawo do grobu opłacone jest na 20 lat. W tym czasie nie jest możliwe
pochowanie innej osoby w grobie pojedynczym, z wyjątkiem urn. Po upływie 20 lat
grób ziemny może być użyty do ponownego pochówku, z tym że nowy dysponent
grobu pokrywa koszty związane z pogłębieniem grobu i pochowaniem na jego dnie
znajdujących się w nim szczątków.
9. Dysponent grobu murowanego wieloosobowego nie ma po upływie 20 lat
obowiązku uiszczenia opłaty związanej z prolongatą. Wnosi jednak odpowiednią
opłatę za dochowanie innych zwłok w pozostałych, wolnych miejscach. Ponadto
zawsze partycypuje w kosztach odbierania odpadów komunalnych oraz
utrzymania cmentarza.
10. Administrator w odniesieniu do niektórych osób (dysponentów grobu) lub
ogółu parafian może zrezygnować z pobierania poszczególnych opłat, jeśli ci
mieszkają na terenie jego parafii i składają ofiary na utrzymanie cmentarza.
11. Administrator może pobrać z góry kwotę na utrzymanie cmentarza jeśli
wykupujący prawo do grobu i krewni zmarłego nie należą do jego parafii i
rozumnie przewiduje się, że nie będą partycypować w kosztach utrzymania i
rewitalizacji cmentarza.
12. dzyskiwanie miejsc do pochówków w grobach murowanych jest dopuszczalne
po upływie 20 lat od ostatniego pochówku w danym pionie grobu. Termin ten jest
niewzruszalny.
13. agrobki pozostające na grobach ponownie nieopłaconych przechowuje się do
czasu zakończenia karencji, o której mowa w ust. 4. Po upływie tego okresu
przechodzą do dyspozycji Administratora. Z tego tytułu ich właścicielom nie
przysługuje prawo dochodzenia odszkodowania. Jeżeli nagrobek ma wartość
zabytkową, należy skontaktować się z Diecezjalnym Konserwatorem Zabytków i
postępować według jego wskazań.
14. Zestawienie wysokości ustalonych opłat znajduje się u Administratora, może
zostać także podane na stronie internetowej parafii.
§ 38
1. Jeżeli na cmentarzu znajduje się zaniedbany i bezpowrotnie niszczejący grób
mający walory zabytku, , to Administrator – po upewnieniu się, że dotychczasowy
dysponent grobu jak i jego krewni nie są zainteresowani prolongatą i
przeprowadzeniem działań konserwatorskich – może udostępnić go innej osobie,
która przeprowadzi konieczne naprawy i otrzyma prawo do dochowania.
2. Procedura, o której mowa w ust. 1 wymaga uprzedniego zasięgnięcia opinii
Diecezjalnego Konserwatora Zabytków oraz publicznego podania informacji o
możliwości składania ofert. 3. Prowadzenie prac budowlanych i rewitalizacyjnych
wymaga zastosowania się do wskazań odpowiedniego konserwatora zabytków.
Tytuł V
PRZEPISY PORZĄDKOWE
§ 39
1. Dla zagwarantowania odpowiedniego porządku i bezpieczeństwa Administrator
zobowiązany jest do wprowadzenia własnego Regulaminu cmentarza i określenia
w nim najważniejszych zasad (m.in. godzin otwarcia i zamknięcia, zasad
segregowania odpadów, sposóbu ustawienia nagrobków, pomników i tablic,
wielkości grobów i utwardzonego podłoża okalającego, zasad określających rodzaj
wykonywanych robót budowlanych i konserwacyjnych, reguł dotyczących sadzenia
i usuwania drzew, formy kontaktu z Administratorem). Regulamin ten (lub
przynajmniej najważniejsze jego postanowienia, tj. Wypisu z Regulaminu) winien
być umieszczony przy wejściu na cmentarz.
2. Administrator winien czuwać nad przestrzeganiem na terenie cmentarza
ustalonych zasad, a zwłaszcza dotyczących sakralnego charakteru miejsca,
bezpieczeństwa i przyjętego planu zagospodarowania. W tym zadaniu wspierają
go pracownicy cmentarza, którym należy dokładnie określić zakres obowiązków.
§ 40
1. Administrator zobowiązany jest do wykupienia ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej (OC). Nadto zachęca się do nabycia ubezpieczenia od
następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW).
2. Zachęca się, by płyty nagrobne były odpowiednio oznakowane, co w pewien
sposób zabezpiecza je przed kradzieżą. Ponadto dysponent grobu może wykupić
sobie ubezpieczenie nagrobka.
3. Administrator nie odpowiada za szkody wynikające z kradzieży, dewastacji
pomnika, zdarzeń losowych, zjawisk i katastrof naturalnych, itp. Od następstw tych
zdarzeń i zjawisk dysponent grobu może wykpić sobie odrębne ubezpieczenie u
dowolnego ubezpieczyciela (który takie ubezpieczenie oferuje).
§ 41
1. Wykonawca grobowca, nagrobka, pomnika lub innej budowli odpowiada za
wyrządzone przez siebie szkody, jak i za szkody spowodowane przez jego
pracowników i inne osoby którym zlecił prace na cmentarzu.
2. To, co dotyczy wykonawcy grobowca, nagrobka, pomnika lub innej budowli ma
zastosowanie również do podmiotów spełniających usługi renowacyjne i
naprawcze.
3. Wykonawcy, o których w ust. 1-2 realizują swoje zadanie w porozumieniu z
pracownikiem – dozorcą cmentarza. Dozorcę mianuje Administrator.
4. Administrator w zależności od zaistniałej szkody lub wywołanego zgorszenia,
może zastrzec sobie prawo do stałego lub czasowego zakazu działalności na
cmentarzu tego wykonawcy, który nie przestrzega obowiązujących norm (w tym
Regulaminu cmentarza).
5. Administrator może mieć własnego grabarza, który będzie wykonywał prace
związane z kopaniem grobów. Należy przy tym zadbać (podobnie jak przy pracach
budowlanych i konserwatorskich) o przestrzeganie przepisów dotyczących ochrony
konkurencji i konsumentów.
§ 42
1. W sprawach nieuregulowanych niniejszą Instrukcją decyzje podejmuje
Administrator biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy i opinię Rady.
2. Niniejsza Instrukcja została zatwierdzona i promulgowana dekretem Biskupa
Tarnowskiego i wchodzi w życie z dniem 06 marca 2019 roku, tj. w Środę
Popielcową. Równocześnie traci moc Statut Cmentarny z 13 marca 1986 roku.
Wybrane źródła prawa:
1. Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r., kann. 1240-1243.
2. Dekret Biskupa Tarnowskiego z dnia 01.03.2019 roku.
3. Instrukcja Kongregacji Nauki Wiary z dnia 15 sierpnia 2016 roku Ad
resurgendum cum Christo dotycząca pochówku ciał zmarłych oraz
przechowywania prochów w przypadku kremacji.
4. Ustawa z dnia 17 maja 1989 roku o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego
w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2013 r poz. 1169, z późn. zm.), artt. 2 i 45, w
związku z art. 8 ust. 3 i art. 23 – 24 Konkordatu między Stolicą Apostolską i
Rzeczypospolitą Polską podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 roku (Dz.U.
1998 nr 51 poz. 318).
5. Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz.U.
z 2011 roku, nr 118 poz. 687, z późn. zm.).
6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 roku w
sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na
cmentarze (Dz.U. 1959 nr 52 poz. 315).
7. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 01 sierpnia
2001 roku w sprawie sposobu prowadzenia ewidencji grobów (Dz.U. 2001 nr 90
poz. 1013) wraz ze zmianami wprowadzonymi w Rozporządzeniach: z dnia 21 lipca
2003 roku (Dz.U. 2003 nr 141 poz. 1370), z dnia 29 grudnia 2015 roku (Dz.U. 2015
poz. 2257).
8. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 06 grudnia 2001 w sprawie wykazu
chorób zakaźnych, w przypadku których stwierdzenie zgonu wymaga szczególnego
postępowania ze zwłokami osób zmarłych na te choroby (Dz. U. 2001 nr 152 poz.
1742).
9. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 roku w sprawie
wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i
szczątków (Dz.U. 2008 nr. 48 poz. 284).
Przykład
REGULAMIN CMENTARZA PARAFIALNEGO WRAZ Z ZAŁĄCZNIKAMI
Postanowienia ogólne
§ 1
Teren cmentarza jest własnością Parafii p.w. (nazwa parafii) w (miejscowość).
§ 2
Administratorem cmentarza jest Proboszcz, który czuwa nad przestrzeganiem
zasad dotyczących sakralnego charakteru miejsca, bezpieczeństwa i przyjętego
planu zagospodarowania. Wykonuje on swoje zadania przy wsparciu
przedstawicieli Rady Ekonomicznej lub Rady Cmentarnej (właściwe wybrać).
Postanowienia porządkowe
§ 3
Cmentarz jest otwarty codziennie: od 1 kwietnia do 30 września od … do … , w
pozostałych miesiącach od … do … (daty i godziny do wyboru).
§ 4
1. Obowiązek utrzymania czystości i porządku na grobie, jak również w jego
otoczeniu, spoczywa na dysponencie grobu. Nieczystości należy składać do
pojemników (lub kontenera) w wyznaczonych do tego miejscach.
2. Woda z ujęć na terenie cmentarza nie nadaje się do spożycia i może być
używana jedynie do celów gospodarczych (wykreślić, gdy nie ma ujęcia wody).
§ 5
Na terenie cmentarza zakazuje się:
a. przebywania na jego terenie poza godzinami otwarcia;
b. wjazdu pojazdami mechanicznymi bez zezwolenia Administratora (nie dotyczy
pojazdów służb porządkowych i interwencyjnych);
c. wjazdu pojazdami jednośladowymi (dopuszcza się poruszanie pieszo z rowerem);
d. wprowadzania zwierząt;
e. zakłócania ciszy;
f. palenia tytoniu, spożywania alkoholu i zażywania środków odurzających, a także
przebywania na jego terenie w stanie nietrzeźwości lub odurzenia;
g. niszczenia zieleni, nagrobków i urządzeń cmentarnych;
h. palenia śmieci lub wyrzucania ich poza miejscami do tego przeznaczonymi;
i. ustawiania ławek, płotów oraz innych konstrukcji utrudniających poruszanie się
po jego terenie;
j. zabudowy grobu wykraczającej poza powierzchnię miejsca grzebalnego oraz
utwardzania powierzchni w jego obrębie;
k. samowolnego wykonywania prac budowalnych i przemieszczania nagrobków;
l. samowolnego sadzenia oraz usuwania drzew i krzewów;
m. prowadzenia działalności zarobkowej, w tym handlowej;
n. prowadzenia jakichkolwiek działań o charakterze reklamowym i
marketingowym;
o. uprawiania żebractwa;
p. organizowania świeckich ceremonii pogrzebowych, chyba że, (cmentarz
parafialny jest jedynym w miejscowości), lub rodzina zmarłego akatolika pragnie
pochować go w istniejącym już grobie rodzinnym;
q. dokonywania innych czynności, które sprzeciwiają się świętości i powadze
miejsca.
§ 6
Administrator nie odpowiada za szkody wynikające z kradzieży, dewastacji
pomnika, zdarzeń losowych, zjawisk i katastrof naturalnych, itp. Od następstw tych
zdarzeń i zjawisk dysponent grobu może wykpić sobie odrębne ubezpieczenie u
dowolnego ubezpieczyciela (który takie ubezpieczenie oferuje).
Groby i prawo do ich nabycia
§ 7
Osoba nabywająca prawo do grobu lub też odpowiedzialna za pochowanie zwłok
zawiera umowę z Administratorem przez fakt wpłaty pokładnego. Dokonując tej
czynności strony winny określić rodzaj grobu i jego położenie oraz wskazać
dysponenta grobu.
§ 8
Dysponent grobu jak również wykonawcy opaski grobu ziemnego, pomnika lub
grobowca, w chwili wykupu miejsca grzebalnego na cmentarzu, są informowani
przez Administratora o tym, że:
a. minimalne wymiary poszczególnych rodzajów grobów oraz sposób ich
wykonania i zabezpieczenia określają normy prawa państwowego (patrz załącznik
nr 1);
b. odległość między grobami nie może być mniejsza niż 0,5 m;
c. przejścia między grobami mogą być zagospodarowane wyłącznie za zgodą
Administratora oraz na określonych przez niego warunkach.
§ 9
1. Zmiana dysponenta grobu może dokonać się na skutek przepisania
pokwitowania (umowy) na nową osobę.
2. Jeśli osoba dysponująca grobem nie żyje, prawo do wniesienia powtórnej opłaty
za grób przechodzi na osobę, która dokonała jej pochowania, chyba że inna osoba
przedstawi odpowiednie orzeczenie sądu o prawie do dysponowania grobem. W
przypadku, gdy osoba dokonująca pochówku dysponenta grobu również umiera,
następuje okres karencji wynoszący 2 lata, tak, by krewni mogli wyrazić swoje
zainteresowanie co do dalszej troski o grób.
3. Po upływie 20 lat od pochówku i karencji, o której mowa w ust. 2, gdy nikt nie
wyrazi chęci troski o grób, miejsce przechodzi do dyspozycji Administratora
cmentarza, w celu dokonania następnych pochówków. W takiej sytuacji
dotychczas uprawnionym osobom nie przysługuje roszczenie o przywrócenie prawa
do grobu, nawet gdyby nadal troszczyły się o jego stan.
§ 10
1. Pierwszeństwo do powtórnej opłaty grobu ma osoba, na którą jest wystawione
imienne pokwitowanie.
2. Za pisemną zgodą osoby posiadającej pierwszeństwo uiszczenia powtórnej
opłaty, można wystawić pokwitowanie na inną osobę, będącą w stosunku
pokrewieństwa do osoby zmarłej.
3. Dysponent grobu może zrzec się swego uprawnienia na rzecz członków rodziny
zmarłego. Zrzeczenie osiąga swój skutek prawny po wyrażeniu zgody przez
Administratora.
§ 11
1. W przypadku, gdy osoba, która nabyła prawo do grobu wielomiejscowego
zmarła, mogą w nim być jeszcze pochowane pozostałe wskazane przez nią osoby.
2. W przypadku, gdy osoba mająca prawo do grobu wielomiejscowego zmarła bez
wskazania osób, o których mowa w ust. 1, w grobie tym mogą być także
pochowani inni zmarli, pod warunkiem wyrażenia na to zgody przez najbliższą
rodzinę (osoby uprawione) zmarłego dysponenta grobu.
§ 12
1. Dopuszcza się możliwość dokonania rezerwacji miejsca grzebalnego i miejsca
pod budowę grobu murowanego na okres 10 lat. Rezerwacja rozpoczyna się z
chwilą jej opłacenia i po upływie terminu może być przedłużana.
2. Dokonujący rezerwacji ma pierwszeństwo w dokonaniu jej prolongacji jedynie w
przypadku, gdy dane miejsce nadal przeznaczone jest na grób. Gdy Administrator
podjął decyzję o innym przeznaczeniu terenu, nie można dokonać ponownej
rezerwacji.
3. Pierwszeństwo, o którym mowa w ust. 2 ustaje po 60 dniach od wygaśnięcia
rezerwacji.
4. Miejsca rezerwowe nie mogą być przedmiotem obrotu, chyba że w
poszczególnym przypadku zgodę na dokonanie takiej czynności wyda
Administrator.
5. Zakazuje się wykupywania przez firmy miejsc grzebalnych w celu ich
późniejszego odsprzedania. Administrator może jednak polecić wybudowanie kilku
piwnic rezerwowych, za których wykonanie, przy wykupie miejsca grzebalnego,
zapłaci dysponent grobu.
6. W przypadku, gdy pomimo dokonania rezerwacji zwłoki osoby zmarłej zostały
pochowane w innym miejscu grzebalnym, zarezerwowany plac przechodzi do
dyspozycji Administratora. W takim wypadku, jak również przy zrzeczeniu się praw
do grobu murowanego, Administrator nie wypłaca dysponentowi odszkodowania
oraz nie zwraca wniesionej już opłaty.
§ 13
1. Jeżeli na cmentarzu znajduje się zaniedbany i bezpowrotnie niszczejący grób
mający walory zabytku, , to Administrator – po upewnieniu się, że dotychczasowy
dysponent grobu jak i jego krewni nie są zainteresowani prolongatą i
przeprowadzeniem działań konserwatorskich – może udostępnić go innej osobie,
która przeprowadzi konieczne naprawy i otrzyma prawo do dochowania.
2. Procedura, o której mowa w ust. 1 wymaga uprzedniego zasięgnięcia opinii
Diecezjalnego Konserwatora Zabytków oraz publicznego podania informacji o
możliwości składania ofert. 3. Prowadzenie prac budowlanych i rewitalizacyjnych
wymaga zastosowania się do wskazań odpowiedniego konserwatora zabytków.
Zagospodarowanie cmentarza i prowadzenie na nim prac
§ 14
1. Wykonywanie jakichkolwiek prac na cmentarzu, zarówno osobiście, jak i na
podstawie zlecenia ((patrz załącznik nr 2), jest dopuszczalne wyłącznie za zgodą
Administratora i w porozumieniu z pracownikiem – dozorcą cmentarza, którego
mianuje Administrator (patrz załącznik nr 3). On też powierza te prace osobom lub
firmom kamieniarskim na podstawie sporządzonej umowy (patrz załącznik nr 4).
2. Zezwolenie na prace budowlane i renowacyjne traci swoją moc po upływie
sześciu miesięcy od daty jego wydania.
3. W przypadku, gdy Administrator cmentarza posiada zatrudnionego przez siebie
grabarza „W wykonywaniu prac związanych z kopaniem grobów Administrator
cmentarza dysponuje własnym grabarzem, przy zachowaniu przepisów o ochronie
konkurencji i konsumentów.
§ 15
1. Prace budowlane i renowacyjne mogą odbywać się wyłącznie w dni robocze w
godzinach otwarcia cmentarza. Odstępstwo od ww. reguły wymaga uprzedniej
aprobaty Administratora.
2. Wykonywanie prac budowlanych i porządkowych nie może zakłócać powagi
miejsca oraz kolidować z ceremoniami pogrzebowymi.
3. Zabrania się przygotowywania, mieszania i składowania zaprawy betonowej
bezpośrednio na alejkach cmentarnych lub poza nimi bez należytego
zabezpieczenia folią lub plandeką.
4. Ziemia, gruz oraz inne odpady budowlane muszą być usunięte poza teren
cmentarza przez wykonującego pracę i na jego koszt.
5. W czasie wykonywania prac na cmentarzu wykonawca powinien mieć ze sobą
zezwolenie.
6. Administrator i dozorca cmentarza mają prawo kontroli osób, pojazdów, sprzętu
oraz materiałów budowlanych, używanych w trakcie prac na cmentarzu.
7. Po zakończeniu prac na cmentarzu należy sporządzić protokół zdawczoodbiorczy (patrz załącznik nr 5).
§ 16
1. Wykonawca prac budowlanych i renowacyjnych odpowiada zarówno za
wyrządzone przez siebie szkody, jak i za szkody spowodowane przez jego
pracowników oraz inne osoby, którym zlecił prace na cmentarzu.
2. Administrator w zależności od zaistniałej szkody lub wywołanego zgorszenia,
posiada prawo do stałego lub czasowego zakazu działalności na cmentarzu
wykonawcy, który nie przestrzega obowiązujących norm (w tym niniejszego
Regulaminu).
Dokonywanie ekshumacji
§ 17
Ekshumacja zwłok lub szczątków ludzkich jest dokonywana na wniosek osób
uprawnionych i powinna odbywać się w okresie od 16 października do 15 kwietnia.
Należy przy tym zachować przepisy i zarządzenia wydane przez odpowiednie
organy władzy państwowej.
Opłaty cmentarne
§ 18
1. Opłaty cmentarne wynikają z kosztów funkcjonowania cmentarza oraz
konieczności wykonania niezbędnych prac inwestycyjnych. Są one pobierane od
miejsca grzebalnego, a ich wysokość zależy od rodzaju grobu i jest ustalona przez
Administratora w porozumieniu z Radą Parafialną.
2. Dysponent grobu ziemnego winien uzyskać zezwolenie Administratora na
wzniesienie pomnika, nagrobka lub wykonania obmurowania grobu i wnieść
opłatę z tego tytułu, chyba że uczynił to przy opłacie miejsca grzebalnego.
3. Opłaty za prawo do grobu pobierane są na okres 20 lat. W tym czasie nie jest
możliwe pochowanie innej osoby w grobie pojedynczym, z wyjątkiem urn. Po
upływie tego okresu prawo do grobu może zostać prolongowane. W przypadku
braku prolongaty grób może zostać poddany likwidacji, a miejsce wykorzystane do
pochowania innej osoby, z tym że nowy dysponent grobu pokrywa koszty związane
z pogłębieniem grobu i pochowaniem znajdujących się w nim szczątków.
4. Ustala się, że okres karencji po upływie 20 lat wynosi 2 lata. Po upływie tego
okresu nagrobki na miejscach ponownie nieopłaconych przechodzą do dyspozycji
Administratora, a ich właścicielom nie przysługuje odszkodowanie.
5. Dysponent grobu murowanego wieloosobowego nie ma obowiązku uiszczenia
opłaty związanej z prolongatą. Wnosi jednak opłatę za pochowanie innych zwłok w
pozostałych wolnych miejscach. Ponadto zawsze partycypuje w kosztach
odbierania odpadów oraz utrzymania cmentarza.
6. Odzyskiwanie miejsc do pochówku w grobach murowanych jest dopuszczalne
jedynie po upływie 20 lat od ostatniego pochówku w danym pionie grobu. Należy
wtedy zadbać o pochowanie szczątków ludzkich na dnie grobu oraz zachować
procedury przewidziane przy ekshumacji zwłok.
7. Zestawienie wysokości ustalonych opłat znajduje się u Administratora.
Przepis końcowy
§ 19
1. W sprawach nieuregulowanych niniejszym Regulaminem zastosowanie mają
powszechnie obowiązujące przepisy prawne, a w szczególności Ustawa o
cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz Instrukcja o Cmentarzu Parafialnym w
Diecezji Tarnowskiej z dnia 06 marca 2019 roku.
2. Niniejszy Regulamin wchodzi w życie z dniem ……………………..
Administrator cmentarza
…..………………………..
(podpis Proboszcza)
ZAŁĄCZNIKI
Załącznik nr 1
Według Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie wymagań, jakie muszą
spełniać cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków, z dnia 7
marca 2008 r. Dz.U.2008 nr 48 poz. 248):
Minimalne wymiary grobu ziemnego pojedynczego, w którym składa się trumnę ze
zwłokami dziecka do lat 6: długość 1,2 m, szerokość 0,6 m, głębokość 1,2 m.
Pozostałe groby ziemne pojedyncze, w których składa się trumnę ze zwłokami
powinny mieć wymiary: długość 2,0 m, szerokość 1.0 m, głębokość 1,7 m. Groby
pojedyncze ziemne, w których składa się urnę, mają mieć wymiary: długość 0,5 m,
szerokość 0,5 m, głębokość 0,7 m. Groby murowane powinny mieć następujące
wymiary minimalne:
a. pojedyncze, w których składa się trumnę ze zwłokami: długość 2,2 m, szerokość
0,8 m, głębokość 0,8 m;
b. Pojedyncze, w których składa się urnę: długość 0,5 m, szerokość 0,5 m,
głębokość 0,7 m.
Załącznik nr 2
Pełnomocnictwo do prowadzenia prac kamieniarskich na terenie cmentarza
parafialnego w ………………………………………………..
Ja niżej podpisany …………………………………………………..
(imię i nazwisko)
……………………………………………………………………..
(numer PESEL)
zamieszkały ………………………………………………………
(adres)
udzielam pełnomocnictwa do prowadzenia w moim imieniu i na mają rzecz
czynności formalno-prawnych u Administratora cmentarza parafialnego przy ul.
……………………….. w ………………………….
(nazwa cmentarza)
Zakładowi kamieniarskiemu ………………………………………………..
(nazwa, adres, imię i nazwisko właściciela)
w dniu / na okres ……………………………………………………………
………………………………………………………………………………. (lokalizacja grobu)
……………………………………………………………………………….
(rodzaj i zakres prac)
……………………………… ………………………………
(przyjmujący pełnomocnictwo) (udzielający pełnomocnictwa)
Załącznik nr 3
Pozwolenie na wykonywanie prac kamieniarskich i wjazd na teren
…………………………….. w ……………………………………………… (nazwa cmentarza)
Udzielam pozwolenia na wykonywanie prac kamieniarskich Wykonawcy
…………………………………..……………………………
Zleceniodawca ……………………………………………………………
Dysponuję prawem do grobowca na podstawie: ………………………
Lokalizacja: ………………………………………………………………
Rodzaj prac: ……………………………………………………………..
Termin wykonania ………………………………………………………
Pobrano opłatę zgodnie z cennikiem z dnia ………….. 20 …………..r.
Oświadczam, że zapoznałem się z zasadami prowadzenia prac kamieniarskich
dotyczących usytuowania oraz wymiarów grobów i nagrobków na terenie
cmentarza parafialnego w ……………………… i przyjmuję do stosowania.
………………………………….
(podpis wykonawcy)
………………………………………
(podpis Administratora cmentarza)
Załącznik nr 4
Protokół przekazania terenu na wykonanie prac kamieniarskich na terenie
……………….. w …………………………………………….
(nazwa cmentarza)
Administrator cmentarza parafialnego w …………………….. przekazuje teren
…………………………………… w dniu ……………….
Wykonawca …………………………………………………………………
Zleceniodawca ………………………………………………………………
Dysponuję prawem do grobowca na podstawie ……………………………..
Lokalizacja grobu i rodzaj prac ……………………………………………..
Rodzaj grobu ………………………………………………………………..
Wymiar obiektu ……………………………………………………………..
Termin rozpoczęcia i zakończenia prac …………………………………….
Opis sąsiednich grobów ……………………………………………………..
Inne uwagi …………………………………………………………………..
Pobrano opłatę według cennika z dnia ………………………………………
………………………………….. ………………………………
(przekazujący) (przyjmujący)
Załącznik nr 5
Protokół odbioru terenu po wykonaniu prac kamieniarskich na terenie
……………………… w ………………………………………….. (nazwa cmentarza)
Administrator cmentarza Parafii ………………. w ……………..
odbiera teren w dniu ………………………………………………………
Wykonawca: ………………………………………………………………..
Lokalizacja i rodzaj prac ………………………………………………….
Prace zostały wykonane zgodnie / niezgodnie z protokołem przekazania terenu z
dnia …………………………………………………
Uwagi ………………………………………………………………………………..
……………………………… ………………………………
(przekazujący) (przyjmujący)
Wykonawca Administrator cmentarza
Uwagi końcowe
1) Proboszcz winien udostępnić wiernym treść Regulaminu lub przynajmniej jego
najistotniejsze części („wyciąg”).
2) Jeśli cmentarz parafialny posiada część historyczną można dodać w niniejszym
Regulaminie:
„1. W zwyczajnych okolicznościach nie dokonuje się ponownego pochowku w
grobach, które posiadają wartość pamiątek historycznych (ze względu swą na
dawność lub osoby, które są w nich pochowane, lub zdarzenia, z którymi mają
związek) albo niepodważalną wartość artystyczną.
2. W zarządzie cmentarzem parafialnym wpisanym na listę zabytków stosuje się
odpowiednie normy prawne”

Komentowanie jest wyłączone